Abdest, namaz başta olmak üzere birçok ibadet için gerekli olan bir temizlik şartıdır. Ancak günlük hayatta birçok durum, abdestin geçerliliğini etkileyebilir. Bu durumlardan biri de uyumaktır. Peki, uyku abdesti bozar mı? Hangi tür uyku abdesti geçersiz kılar? Bu makalede İslam alimlerinin görüşleri doğrultusunda uyku ile abdest arasındaki ilişkiyi detaylı bir şekilde ele alacağız.
Uyumak Abdesti Bozar mı?
Uyku, kişinin bilinç seviyesinin değiştiği bir durumdur ve bu nedenle abdesti bozup bozmadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Genel olarak, derin uyku sırasında insanın beden kontrolü zayıfladığı için abdesti bozduğu kabul edilir. Ancak kısa süreli ve belirli pozisyonlarda uyumak, bazı mezheplere göre abdesti bozmaz. Önemli olan, kişinin uykuda gaz çıkarıp çıkarmadığından emin olup olmamasıdır. Eğer kişi uykuda nefsine hâkim değilse, abdesti bozulmuş kabul edilir.

Hangi Durumlarda Uyku Abdesti Bozar?
İslam alimleri, uyku sırasında beden kontrolünün kaybedilip kaybedilmemesine göre abdestin bozulup bozulmadığını değerlendirmişlerdir.
Derin Uyku
Eğer kişi tamamen kendinden geçmiş, yani derin bir uykuya dalmışsa, abdesti bozulur. Çünkü bu durumda kişi gaz çıkarıp çıkarmadığını fark edemez. Özellikle uzanarak veya bir yere dayanarak uzun süre uyuyan kişiler, genellikle beden kontrolünü kaybettikleri için abdestlerini tazelemelidir.
Oturur Halde Kısa Süreli Uyku
Eğer kişi oturur vaziyette ve sırtı dik olarak kısa bir süre uyursa, bu durumda abdesti bozulmaz. Çünkü bu pozisyonda olan bir kişi, bedeni gevşediğinde düşme riski taşıdığı için gaz çıkardığını hissedebilir. Bu nedenle, bazı mezhepler bu tür kısa süreli uykunun abdesti bozmadığını kabul etmektedir.
Secde Halinde Uyku
Eğer bir kişi secde pozisyonunda veya dizlerinin üzerinde başını koyarak kısa süreli uyursa, çoğu alim bu durumda abdestin bozulmayacağını savunmaktadır. Bunun nedeni, bu pozisyonda olan bir kişinin beden kontrolünün tamamen kaybolmamasıdır. Ancak uzun süreli bir uyku söz konusu olursa, abdestin tazelenmesi gerekir.
Mezheplere Göre Uyku ve Abdest
İslam’da dört büyük mezhep, uyku ve abdest konusuna farklı açılardan yaklaşmıştır.
Hanefi Mezhebi
Hanefi mezhebine göre, uyku eğer kişinin beden kontrolünü kaybettirdiği bir şekilde gerçekleşmişse, abdesti bozar. Ancak kişi oturur halde ve sırtı dik bir şekilde uyumuşsa, abdesti bozulmaz.
Şafii Mezhebi
Şafii mezhebine göre, uyku her koşulda abdesti bozar. Çünkü kişi, uykuda istemeden de olsa gaz çıkarabilir ve bunu fark edemez. Bu nedenle, kısa ya da uzun fark etmeksizin, uyuyan bir kişi abdestini tazelemelidir.
Maliki Mezhebi
Maliki mezhebi, uyku sırasında bedenin duruşuna ve kişinin bilinç seviyesine göre değerlendirme yapar. Eğer kişi derin bir uykuya dalmışsa, abdesti bozulur. Ancak bilinç kaybı yaşanmadan kısa süreli bir şekerleme yapılmışsa, abdestin bozulmadığı kabul edilir.
Hanbeli Mezhebi
Hanbeli mezhebinde uyku, kişinin abdesti bozup bozmadığını kontrol edemeyeceği bir süreç olarak kabul edilir. Bu nedenle, derin uyku abdesti bozar; ancak oturarak hafif uyuklamalar abdesti bozmaz.
Uyku Sonrası Abdest Alınması Gereken Durumlar
Uyandıktan sonra abdest alınması gereken bazı özel durumlar vardır.
Rüyada Cünüp Olmak
Eğer bir kişi rüyasında cinsel bir durum yaşayıp meni gelmesine sebep oluyorsa, sadece abdest değil, gusül abdesti alması gerekir.
Ağızdan Salya Akması
Bazı alimler, uyku sırasında ağızdan gelen aşırı salyanın abdesti bozmadığını söylese de, bu durum kişinin abdesti yenilemesi için bir işaret olarak görülebilir. Özellikle mide kaynaklı bir sıvı çıkıyorsa, abdest almak gerekir.
Uyandıktan Sonra Gaz Çıkardığını Hissetmek
Eğer bir kişi uyandıktan sonra gaz çıkardığından şüphe ediyorsa veya gaz çıkardığını hissediyorsa, abdesti bozulmuştur ve yeniden alınmalıdır.

Sıkça Sorulan Sorular
Uyku ve abdest konusu hakkında en çok merak edilen soruların yanıtlarını aşağıda bulabilirsiniz.
Uzanarak uyumak abdesti bozar mı?
Evet, uzanarak veya sırt üstü yatarak uyuyan bir kişinin abdesti bozulur. Çünkü bu pozisyonda kişi beden kontrolünü tamamen kaybeder ve istemsiz gaz çıkarabilir.
Oturarak uyumak abdesti bozar mı?
Eğer kişi oturur vaziyette, sırtı dik ve kontrollü bir şekilde kısa süreli uyursa, abdesti bozulmaz. Ancak bu pozisyonda uzun süre uyuyan bir kişi, kontrolünü kaybettiyse abdestini yenilemelidir.
Kısa süreli uyku abdesti bozar mı?
Uyku süresi tek başına belirleyici değildir. Eğer kişi beden kontrolünü kaybetmemişse, kısa süreli uyku abdesti bozmaz. Ancak tamamen gevşeyip kontrol kaybı yaşanırsa, abdest tazelenmelidir.
Şafii mezhebine göre uyku abdesti bozar mı?
Evet, Şafii mezhebine göre her türlü uyku abdesti bozar. Bu mezhebe göre, kısa veya uzun fark etmeksizin, uyuyan bir kişi abdestini tazelemelidir.
Rüyada cünüp olmak abdesti bozar mı?
Rüyada cünüp olmak abdesti değil, gusül abdestini gerektirir. Eğer meni gelmişse, kişinin gusül alması gerekir.
Uykuda ağızdan salya gelmesi abdesti bozar mı?
Hayır, uyku sırasında ağızdan gelen salya abdesti bozmaz. Ancak mide kaynaklı bir sıvı geldiğinden şüphe ediliyorsa, abdest almak gerekir.
Hafif uyuklamak abdesti bozar mı?
Eğer kişi bilinci açık bir şekilde hafif uyukluyorsa ve beden kontrolünü kaybetmiyorsa, abdesti bozulmaz. Ancak derin bir uykuya dalınmışsa, abdest tazelenmelidir.