Oruç, İslam’ın en önemli ibadetlerinden biri olup belirli kurallar çerçevesinde tutulması gerekmektedir. Oruçlu iken bir şey yiyip içmek veya vücuda dışarıdan besleyici bir madde almak orucu bozan durumlardan biridir. Ancak tıbbi tedaviler kapsamında kullanılan bazı ilaçların oruca etkisi konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bu yazımızda, kulağa damla damlatmanın orucu bozup bozmadığını, İslam âlimlerinin görüşlerini ve bu konuyla ilgili sıkça sorulan soruların cevaplarını ele alacağız.
Kulağa Damla Damlatmak Orucu Bozar mı?
Kulağa damla damlatmak, doğrudan sindirim sistemine ulaşmadığı için genellikle orucu bozmaz. Ancak İslam fıkhında, kulağın iç yapısı ve buradan mideye ulaşma ihtimali göz önüne alınarak farklı görüşler mevcuttur. Hanefi mezhebine göre, kulak zarı delik olmadığı sürece kulağa damlatılan ilaçlar mideye ulaşmaz ve bu yüzden orucu bozmaz. Ancak kulak zarı delikse ve damla doğrudan içeri girerek mideye ulaşabiliyorsa, oruç bozulmuş kabul edilir. Şafii mezhebinde ise kulağa damlatılan sıvının bir nevi dışarıdan alınan bir madde olduğu ve orucu bozduğu görüşü hâkimdir.
Kulağa Damla Damlatmanın Oruca Etkisi Nedir?
Kulağa damla damlatmanın oruç üzerindeki etkisi, kullanılan damlanın mideye ulaşma ihtimali ile ilgilidir.
Kulak Zarı Delikse Oruca Etkisi
Kulak zarı delik olduğunda, damlatılan sıvı orta kulağa ve buradan da östaki borusu yoluyla boğaza ulaşabilir. Bu durumda Hanefi âlimlerine göre oruç bozulur ve kaza edilmesi gerekir. Şafii mezhebine göre ise kulak zarı delik olup olmadığı fark etmeksizin, kulağa damla damlatmak orucu bozan bir durumdur.
Kulak Zarı Sağlamken Oruca Etkisi
Kulak zarı sağlam ise damlanın mideye ulaşma ihtimali yoktur. Dolayısıyla Hanefi ve Maliki mezheplerine göre bu durumda oruç bozulmaz. Ancak Şafii mezhebine göre, dışarıdan vücuda giren her sıvı orucu bozduğu için damlanın kullanımı oruç bozmaya neden olabilir.
Orucu Bozan ve Bozmayan Tıbbi Müdahaleler
Orucun bozulup bozulmaması konusunda bazı tıbbi uygulamalar farklı değerlendirilir.
Orucu Bozmayan Tıbbi Müdahaleler
- Göz damlası kullanımı
- Buruna koku alma amaçlı sürülen maddeler
- Deriye sürülen merhem veya ilaçlar
- Kan aldırma veya kan verme işlemi
Orucu Bozan Tıbbi Müdahaleler
- İğne yoluyla vücuda besleyici maddeler verilmesi
- Ağız yoluyla alınan ilaçlar
- Bilinçli olarak ağızdan su veya ilaç almak
Oruca Devam Edebilmek İçin Alternatif Çözümler
Oruçlu kişilerin tedaviye devam edebilmesi için bazı alternatifler bulunmaktadır.
İlaç Kullanımını Sahur ve İftar Arasına Bırakmak
Eğer tıbbi tedavi gerektiren bir durum varsa ve ilaç kullanımı ertelenebiliyorsa, sahur ve iftar arasında kullanılması önerilir. Bu şekilde hem sağlık korunur hem de oruç ibadeti kesintiye uğramaz.
Doktor Tavsiyesi Almak
Eğer kişi kulağa damla damlatmak zorundaysa ve orucunun bozulup bozulmadığından emin değilse, doktoruna danışarak tedaviyi iftar sonrasına bırakabilir veya farklı bir tedavi yöntemi hakkında bilgi alabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kulağa damla damlatmak konusunda en çok merak edilen sorular ve cevapları aşağıda verilmiştir.
Kulağa damla damlatmak orucu bozar mı?
Hanefi ve Maliki mezheplerine göre, kulak zarı sağlam olduğu sürece kulağa damla damlatmak orucu bozmaz. Ancak kulak zarı delikse ve damla mideye ulaşırsa oruç bozulur. Şafii mezhebine göre ise her durumda oruç bozulur.
Kulak yıkatmak orucu bozar mı?
Kulak yıkatma işlemi, genellikle suyun kulağa basınçlı olarak verilmesini içerir. Kulak zarı delik olmadığı sürece orucu bozmaz. Ancak su, östaki borusundan mideye ulaştığında oruç bozulabilir.
Kulak çubuğu kullanmak orucu bozar mı?
Kulak çubuğu kullanmak, dış kulak yolunu temizlemek için yapılır ve sıvı içermediği sürece orucu bozmaz.
Burun spreyi orucu bozar mı?
Burun spreyi, doğrudan burun mukozasına sıkıldığı için bir kısmının mideye gitme ihtimali vardır. Bu nedenle çoğu mezhebe göre burun spreyi orucu bozar.
Oruçluyken göz damlası kullanabilir miyim?
Göz damlası, doğrudan mideye ulaşmadığı için orucu bozmaz. Ancak ağızda bir tat hissedilirse bile, bu oruca zarar vermez.
Oruç tutarken hangi tıbbi müdahaleler yapılabilir?
Oruç tutarken deri üzerine sürülen ilaçlar, göz damlası, kan alma ve kan verme işlemleri orucu bozmaz. Ancak besleyici serum ve iğneler, ağız yoluyla alınan ilaçlar orucu bozar.
Orucum bozulursa ne yapmalıyım?
Eğer oruç bozulursa, Ramazan’dan sonra uygun bir zamanda kaza edilmelidir. Ancak kasıtlı olarak orucu bozmak kefaret gerektiren bir durumdur.
