Ev almak isteyen birçok kişi için en önemli adımlardan biri, satın alınacak konutun krediye uygun olup olmadığını öğrenmektir. Bankalar, konut kredisi verirken yalnızca belirli kriterlere uyan evleri teminat olarak kabul eder. Bu nedenle kredi başvurusu yapmadan önce “evim krediye uygun mu nasıl anlarım” sorusu sıklıkla gündeme gelir. Tapu durumu, iskan belgesi, kat irtifakı, yapı kullanma izni, proje uygunluğu gibi birçok detay kredi onay sürecinde önemli rol oynar. Bu yazıda evin krediye uygunluk kriterlerini, bankaların neye dikkat ettiğini ve süreci nasıl değerlendirdiğini detaylı şekilde ele alarak, ev alım sürecinde karşılaşabileceğiniz riskleri önceden görmenizi sağlamayı amaçlıyoruz.
Konut Kredisine Uygun Ev Ne Demektir?
Bankalar tarafından krediyle satın alınmasına izin verilen evler, teknik ve yasal açıdan belirli koşulları karşılayan konutlardır. Krediye uygun evler, tapu kayıtlarında mesken olarak geçmeli, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi bulunmalı, projesine uygun şekilde inşa edilmiş olmalı ve kat irtifakı ya da kat mülkiyeti tesis edilmiş olmalıdır. Aynı zamanda, evin ekspertiz raporu sonucunda belirlenen piyasa değeri de krediye uygunluk açısından belirleyicidir.
Evim Krediye Uygun mu Nasıl Anlarım?
Bir evin krediye uygun olup olmadığını anlamanın en doğru yolu, bankaya başvurarak ekspertiz işlemi yaptırmaktır.
Ekspertiz Raporu Ne İşe Yarar?
Ekspertiz raporu, evin krediye uygunluğunu teknik ve hukuki açıdan değerlendiren detaylı bir analizdir.
Tapu Durumu Nasıl Olmalı?
Ev krediye uygun olabilmesi için tapusunun mesken niteliğinde ve hisseli olmaması gerekir.
Kat Mülkiyeti Neden Önemlidir?
Kat mülkiyeti veya en azından kat irtifakı olmayan evler, bankalar tarafından genellikle riskli görülür ve krediye uygun sayılmaz.
Bankaların Krediye Uygunlukta Dikkat Ettiği Kriterler
Bankalar kredi onay sürecinde sadece kişinin gelir durumunu değil, evin kendisini de teminat olarak değerlendirdiği için çeşitli kriterlere göre inceleme yapar.
Yapı Ruhsatı ve İskan Belgesi
Yapı ruhsatı olmayan ya da iskanı bulunmayan evler genellikle krediye uygun sayılmaz, bu belgeler evin yasal olduğunu gösterir.
Projeye Uygunluk ve Kaçak Yapı Durumu
Evin projeye uygun inşa edilmiş olması ve kaçak yapı özelliği taşımaması gerekir; aksi durumda kredi reddedilir.
Evin Yaşı ve Fiziksel Durumu
Bazı bankalar çok eski yapıdaki konutlara kredi vermeyebilir, özellikle 30 yaşın üzerindeki binalarda daha titiz inceleme yapılır.
Krediye Uygun Ev Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Ev alırken krediye uygunluk sadece bankalar açısından değil, alıcı açısından da güvenli bir yatırım anlamına gelir.
Tapu İncelemesi
Tapuda mesken olarak geçen, hisseli olmayan ve ipotek, haciz gibi sorunlar bulunmayan evler tercih edilmelidir.
Belediyeden Sorgulama
Belediyeden alınabilecek yapı kullanma izin belgesi, evin yasal bir şekilde inşa edildiğini gösterir ve kredi sürecinde olumlu etkiler.
İnşaat Projesi ve Planlar
Evin mevcut hali ile belediyedeki projesi arasında fark olmamalı, balkon kapatmaları, ruhsatsız ek yapılar krediye uygunluğu engelleyebilir.
Konut Kredisine Uygunluk Açısından Ev Tipleri
Evin türü, konut kredisine uygunlukta belirleyici olabilir.
| Ev Tipi | Krediye Uygunluk Durumu |
|---|---|
| Kat Mülkiyetli Yeni Daire | Yüksek |
| Kat İrtifaklı Projeye Uygun | Orta – Yüksek |
| Tapusuz Gecekondu | Uygun Değil |
| Tarla Üzerine Yapı | Uygun Değil |
| Ruhsatsız Bağımsız Ev | Düşük |
| Dubleks ve Villa Tipi Evler | Uygunluk Yerine Göre Değişir |
Ekspertiz Süreci Nasıl İşler?
Ekspertiz süreci, bankanın anlaşmalı gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından yürütülür ve evin fiziksel durumu, yasal belgeleri ve çevresel faktörleri analiz edilir.
Ekspertiz Süresi ve Ücreti
Ekspertiz işlemi genellikle 2–3 iş günü içinde tamamlanır ve 2025 itibariyle ortalama 5.000 TL civarında bir ücretle gerçekleştirilir, bu ücret alıcı tarafından ödenir.
Ekspertiz Raporu Hangi Bilgileri İçerir?
Rapor içinde evin değeri, metrekaresi, konumu, yaşı, tapu durumu, ruhsat bilgisi ve yapı kullanma izni gibi bilgiler yer alır.
Krediye Uygun Olmayan Eve Kredi Çıkar mı?
Krediye uygun olmayan evler için bankalar genellikle kredi onayı vermez, ancak bazı özel durumlarda farklı teminatlar ya da ipotekli kredi seçenekleri değerlendirilebilir.
Riskli Yapılar İçin Çözüm Var mı?
Kentsel dönüşüm kapsamında riskli yapı olarak kabul edilen evler için özel kredi seçenekleri sunulabilir ancak genel kredi başvurusunda ret alınabilir.
İkinci Teminat Göstermek
Bazı durumlarda krediye uygun olmayan bir ev için ikinci bir gayrimenkul teminat olarak gösterilerek kredi kullanmak mümkündür.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Evim Krediye Uygun mu Nasıl Anlarım?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Ekspertiz yaptırmadan evin krediye uygun olup olmadığını öğrenebilir miyim?
Ekspertiz raporu resmi değerlendirme olduğu için en doğru sonucu verir ancak tapu türü, iskan durumu ve yapı ruhsatı gibi belgeleri inceleyerek evin krediye uygunluğu hakkında ön değerlendirme yapılabilir.
Kat irtifaklı ev krediye uygun mudur?
Kat irtifaklı evler genellikle projeye uygun şekilde inşa edilmişse ve yapı ruhsatı mevcutsa krediye uygun sayılır ancak bazı bankalar kat mülkiyeti tercih eder.
Ruhsatı olmayan eve kredi çıkar mı?
Ruhsatı olmayan evler yasal olarak yapı kabul edilmediği için bankalar tarafından krediye uygun görülmez ve çoğunlukla ret cevabı alınır.
Hisseli tapulu ev krediye uygun mu?
Hisseli tapulu evlerde diğer hissedarların onayı olmadan ipotek konulamadığı için kredi onayı alınması zor hatta imkansızdır.
Kaçak yapı krediye uygun sayılır mı?
Belediyedeki proje ile uyumsuz olan, kaçak kat ya da balkon gibi ilaveleri bulunan yapılar kredi sürecinde ciddi engel teşkil eder ve genellikle uygun görülmez.
Ekspertiz ücreti geri alınabilir mi?
Ekspertiz ücreti, kredi çıkmasa dahi geri ödenmez çünkü hizmet tamamlanmış sayılır ve bu ücret alıcıdan tahsil edilir.
Projesine uygun olmayan yapı ne demektir?
Belediyedeki onaylı inşaat projesiyle mevcut bina yapısı arasında fark olması, örneğin ekstra odalar ya da çıkmalar yapılması, projesine aykırı yapı anlamına gelir.
Kentsel dönüşüm evleri krediye uygun olur mu?
Riskli yapı raporu olan evlerde genellikle kredi çıkmaz ancak dönüşüm sonrası yasal belgeleri tamamlanmış yeni yapılar krediye uygun kabul edilir.
